اسقاط خودروهای فرسوده، اولویت فراموش‌شده مقابله با آلودگی هوا

برآورده‌شدن نیاز کشور به اسقاط خودرو نیازمند طرح قوانین جدید است که قابلیت اجرایی‌شدن داشته باشد، در غیر این صورت بحران آلودگی هوا با افزایش خودروهای فرسوده مدام شدت می­‌یابد.

خبرگزاری تسنیم: آلودگی هوای کلان‌شهر‌ها به‌ویژه شهر تهران معضلی است که همواره مردم این شهر‌ها با آن مواجه هستند، به‌ویژه در ماه‌های سرد سال این مشکل جدی‌تر می­‌شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند! طبق بررسی‌های انجام‌شده توسط سازمان کنترل کیفیت هوای شهر تهران ۸۵ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از وسائل نقلیه‌ایست که در این شهر تردد می­‌کنند.

بین مواد آلاینده­ شهر تهران نیز پرخطرترین و آلاینده‌ترین آن‌ها، ذرات معلق هستند که ۷۰ درصد از تولید این ذرات سهم وسائل نقلیه است.

حال بین وسائل نقلیه‌ای که در شهر تهران تردد می‌کنند به‌اذعان کارشناسان و مسئولین مربوطه وسائل نقلیه­ فرسوده بیشترین میزان تولید آلاینده را دارند، به همین جهت ایجاد سازوکار‌هایی برای از رده خارج کردن خودرو‌های فرسوده جزو اولویت‌دارترین اقدامات در جهت کاهش آلودگی هوای شهر تهران است. اما این اقدام نیاز به افزایش تقاضا برای گواهی اسقاط دارد، زیرا اگر تقاضا برای خرید گواهی اسقاط وجود نداشته باشد، مراکز اسقاط خودرو نیز توانایی خرید خودرو‌های فرسوده برای اسقاط را ندارند و در نتیجه چرخه­ اسقاط تکمیل نمی­‌شود.

یکی از اقدامات خوبی که برای افزایش تقاضای گواهی اسقاط انجام شد، مصوبه اسقاط در برابر واردات خودرو بود که در سال ۹۰ اجرا شد و در سال‌های بعد نیز اصلاحیه‌هایی به‌روی آن صورت گرفت. طبق این مصوبه، وارد کنندگان خودرو موظف شدند به‌ازای واردات خودرو، بر اساس میزان مصرف سوخت آن بین ۱ تا ۸ گواهی از مراکز اسقاط تهیه کنند.

این قانون باعث شد خون تازه‌ای در رگ‌های اسقاط خودرو‌های فرسوده جاری شود به‌گونه‌ای که اسقاط خودرو‌های سبک، از ۹۲ هزار دستگاه در سال ۱۳۸۶ به ۳۳۶ هزار دستگاه در سال ۹۳ رسید و با ادامه این روند به ۳۶۰ هزار در سال ۹۵ رسید، بر این اساس طی ده سال ۳.۹ برابر افزایش یافت.  

اما این محدود بودن تقاضا برای گواهی اسقاط به واردات خودرو باعث وابستگی بیش از حد آن به میزان واردات می‌شود و ممکن است با کاهش واردات خودرو تقاضا برای گواهی اسقاط هم کم شود، به همین جهت نیاز است سازوکار‌های دیگری نیز برای افزایش تقاضای گواهی اسقاط ایجاد شود تا بازار آن پایدار و باثبات باشد.

از طرفی با فرض ثبات تقاضا از طریق واردات نیز این مقدار هنوز با نیاز کشور فاصله دارد، به‌ویژه آن‌که در سال­های بعد موج نیاز به گواهی اسقاط به‌صورت قابل توجهی افزایش می‌یابد. این مسئله زمانی اهمیت دوچندان می‌یابد که تیراژ خودرو‌های تولیدی طی سال‌های ۱۳۷۵ تا ۱۳۸۵ (که بر اساس قانون طی سال‌های آینده به فرسودگی می‌رسند) بررسی شوند.

بر این اساس تعداد خودرو‌های فرسوده تا ده سال آینده به‌صورت نمایی افزایش می‌یابد به‌گونه‌ای که از ۱۲۶ هزار دستگاه در سال ۷۵ به یک‌میلیون و ۱۰۰ هزار دستگاه در سال ۸۵ می‌رسد و تمامی این خودرو‌ها طی ده سال آینده به‌عنوان خودروی فرسوده وارد چرخه آلایندگی در کشور می‌شوند.  
این امر نشان می­‌دهد که برآورده شدن نیاز کشور به اسقاط خودرو نیازمند طرح قوانین جدید است که قابلیت اجرایی شدن داشته باشد و هم بتواند نیاز کشور به اسقاط خودرو را رفع کند در غیر این صورت بحران آلودگی هوا با افزایش خودرو‌های فرسوده مدام شدت می­‌یابد.

منبع: فردا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۶۱۵۵۱۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سرگرمی جدید خودرویی

در حالی که هفته گذشته مهدی ضیغمی، رییس سازمان توسعه تجارت از عرضه اولین خودرو‌های برقی از روز (یکشنبه ١۶ اردیبهشت ماه) خبر داده بود، مهدی تقدسی مدیر سامانه یکپارچه خودرو‌ها در گفتگو با یکی از رسانه‌ها اعلام کرد؛ عرضه خودرو‌های وارداتی برای ثبت‌نامی‌های قبلی است و هنوز هیچ چیز مشخصی در این زمینه وجود ندارد و سایت سامانه نیز در حال به‌روزرسانی است.

به گزارش اعتماد، هر چند کشور‌های بسیاری در سراسر جهان به منظور کاهش آلودگی هوا و گاز‌های گلخانه‌ای و کم کردن حجم ترافیک به سرعت در حال سرمایه‌گذاری برای زیرساخت‌های خودرو‌های برقی هستند، اما ایجاد شبکه‌ای از ایستگاه‌های شارژ در پارکینگ‌ها، مجتمع‌های بین‌راهی، مناطق گردشگری و حتی پمپ‌بنزین‌ها و... و ارتقا و سرمایه‌گذاری شبکه برق برای پاسخگویی مصرف بالای برق در کشور و توسعه زیرساخت‌های تولید باتری و سرویس و خدمات به این خودرو‌ها هزینه بالایی دارد و نیاز به سرمایه‌گذاری در بخش زیرساختی و حمایت‌های دولتی است که در بلندمدت و با ایجاد زیرساخت‌های لازم استفاده از این خودرو‌ها هم افزایش خواهد یافت.

استفاده از حمل و نقل عمومی بهتر است یا استفاده از خودرو‌های برقی؟

محمود نجفی سهی، کارشناس حوزه خودرو در واکنش به واردات خودرو‌های برقی به کشور، گفت: نه تنها زیرساخت استفاده از خودرو‌های برقی هنوز در کشور مهیا نشده بلکه ارزی هم برای واردات این قبیل از خودرو‌ها وجود ندارد. البته به نظر می‌رسد شهرداری قراردادی به منظور واردات خودرو‌های برقی منعقد کرده است که آن هم جای سوال دارد و برخی از نمایندگان هم با این مساله مخالف هستند.

این کارشناس حوزه خودرو با بیان اینکه برای کاهش ترافیک شهری راه‌های آسانتری هم وجود دارد، گفت: در صورتی که میزان حمل و نقل عمومی در کشور افزایش پیدا کند و حتی رایگان هم شود توجیه اقتصادی دارد و در کاهش آلودگی هوا هم موثر است.

حجم ترافیک با استفاده از خودرو‌های برقی کم می‌شود؟

او ادامه داد: با وجود تعداد بالای صنایع خودروسازی در کشور چرا باید اقدام به واردات خودرو آن هم از نوع برقی شود؟ هر چند ممکن است علت واردات خودرو‌های برقی را کاهش آلودگی هوا اعلام کنند، اما باز هم حجم ترافیک کم نخواهد شد.

نجفی با اشاره به ایجاد زیرساخت برای این مدل از خودرو‌ها تصریح کرد: هر چند ممکن است ایجاد ایستگاه‌های شارژ کار چندان سختی نباشد، اما مشکل اصلی تامین برق و کمبود انرژی است.

او در پاسخ به این پرسش که واردات خودرو‌های برقی چه میزان صرفه اقتصادی دارد، گفت: این اقدام صرفه اقتصادی چندانی ندارد و بنده بار‌ها گفته‌ام اگر قرار است یک مشکل حل شود نباید ۳۰ مشکل دیگر برای تولید ایجاد شود.

برداشتن موانع تولید یا واردات خودرو؟

این کارشناس حوزه خودرو تصریح کرد: اگر مردم استفاده از خودروی شخصی در سطح شهر را به استفاده از حمل و نقل عمومی ترجیح می‌دهند به دلیل عدم رسیدگی به حمل و نقل عمومی و زیرساخت‌های ضعیف آن است و ضرورت دارد فرهنگ استفاده از خودرو‌های عمومی گسترش پیدا کند.

نجفی ادامه داد: هم اکنون بیش از ۲۰۰ مدل موتورسیکلت وارد کشور می‌شود آن هم به این دلیل است که ساخت موتورسیکلت توجیه اقتصادی ندارد، این در حالی است که برای خودرو اینگونه نیست؛ اما واردات شیرین است و دولت هم برای واردات موتورسیکلت فرش قرمز پهن کرده است و موانع تولید هم هر روز بیشتر می‌شود.

او ادامه داد: این در حالی است که در سال‌های گذشته سالانه تا ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار دستگاه خودرو هم تولید می‌شد و نیازی هم به واردات خودرو نبود و حتی بنز هم وارد کردند و قطعه‌سازان مجبور به ساخت قطعات بنز شدند و امروز هم صنعت قطعه‌سازی کشور آمادگی ساخت خودروی باکیفیت را دارد.

خدمات پس از فروش خودرو‌های برقی چگونه است؟

حسین رحیمی نژاد، کارشناس حوزه خودرو با اشاره به عدم وجود زیرساخت‌های لازم برای استفاده از خودرو‌های برقی، گفت: واردات خودرو‌های برقی با چالش دستگاه‌های شارژ برق مواجه است هر چند تعداد محدودی از این دستگاه‌ها در سطح شهر نصب شده‌اند، اما این تعداد هم پاسخگو نیست، ضمن آنکه مدت‌زمان شارژ این خودرو‌ها طولانی است و گاهی حداقل تا یک ساعت زمان برای شارژ باتری نیاز دارد که البته این موضوع به نوع باتری این خودرو‌ها وابسته است.

این کارشناس حوزه خودرو در ادامه افزود: فعلا امکان نصب این دستگاه‌ها در منازل وجود ندارد و نصب آن‌ها معمولا در پمپ‌بنزین‌ها انجام می‌شود که البته زیرساخت‌های لازم تنها مربوط به نصب دستگاه‌های شارژ نمی‌شود و خدمات پس از فروش برای خودرو‌های برقی و تعمیرات آن هم مهم است که هنوز هیچکدام از آن‌ها فراهم نشده است.

استفاده از خودرو‌های برقی چقدر صرفه اقتصادی دارد؟

رحیمی نژاد خاطرنشان کرد: تا زمانی که تعداد خودرو‌های برقی در شهر افزایش پیدا نکند و توجیه اقتصادی هم نداشته باشد طبیعتا ایجاد ایستگاه‌ها هم چندان معقول نیست و ارگان‌ها و سازمان‌ها هم چندان تمایلی برای این مساله ندارند و علت آن هم تعداد محدود این خودرو‌ها در کشور است.

این کارشناس حوزه خودرو در پاسخ به این پرسش که استفاده از خودرو‌های برقی چقدر صرفه اقتصادی دارد، تصریح کرد: برای مصرف‌کنندگان که هیچ صرفه اقتصادی ندارد و برای حاکمیت هم این صرفه اقتصادی محدود است، آن هم به دلیل ارزان بودن نرخ برق است که تقریبا شبیه قیمت بنزین رایگان به دست مصرف کننده می‌رسد و آن هم به دلیل پرداخت یارانه از سوی دولت است.

چه میزان از آلودگی هوا در تهران منشأ خودرویی دارد؟

رحیمی نژاد خاطرنشان کرد: هر چند کشور‌های دنیا به سمت استفاده از خودرو‌های برقی در حرکت هستند و مسوولان دولتی کشور هم نمی‌خواهند از این اتفاق جا بمانند و در نتیجه سعی دارند به سمت استفاده از خودرو‌های برقی بروند، اما این حرکت در بلندمدت نتیجه می‌دهد که البته کار اشتباهی هم نیست، اما در کوتاه‌مدت این موضوع نه تنها باعث صرفه‌جویی نمی‌شود بلکه هزینه بیشتری را هم به دنبال دارد.

این کارشناس حوزه خودرو با بیان اینکه استفاده از خودرو‌های برقی تاثیر چندانی بر کاهش آلودگی هوا ندارد، افزود: بخش کوچکی از آلودگی هوا در تهران منشأ خودرویی دارد و عمده این آلودگی‌ها به صنایع اطراف تهران برمی‌گردد و در مجموع در کوتاه‌مدت واردات و استفاده از خودرو‌های برقی نه تاثیری بر محیط زیست و آلودگی هوا دارد و نه صرفه اقتصادی چندانی دارد و اثر مثبتی هم در پی ندارد و در کوتاه‌مدت فقط هزینه‌بر است و شاید بین ۵ تا ۱۰ سال بعد بتوان خروجی این برنامه‌ریزی‌ها را برای واردات خودرو‌های برقی مشاهده کرد.